Algemeen verbindend verklaring CAO

CAO’s kunnen algemeen verbindend verklaard worden. Als gevolg daarvan is de CAO bindend voor alle werkgevers en werknemers binnen een bedrijfstak. De CAO is daarmee ook bindend voor werkgevers en werknemers die dat niet per se hebben gewild. De werkgever niet omdat hij als gevolg daarvan mogelijk wordt geconfronteerd met verplichte loonsverhogingen en andere kostenverhogingen. De werknemer niet omdat er binnen de werkgever wellicht juist een beter arbeidsvoorwaardenpakket werd gehanteerd. Ook kan het zijn dat de werkgever en werknemer juist uitgingen van de toepasselijkheid van een andere CAO.

Het doel achter een algemeen verbindend verklaring is (kort gezegd) binnen een bedrijfstak één (minimum) arbeidsvoorwaardenpakket te laten gelden, zodat concurrentievervalsing wordt voorkomen. Om die reden is dispensatie (vrijstelling) van een algemeen verbindend verklaarde CAO slechts bij uitzondering mogelijk.

Dispensatie

De verantwoordelijkheid als het gaat om dispensatiebeleid is in de afgelopen jaren steeds meer verschoven van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar de CAO-partijen zelf. Dat heeft erin geresulteerd dat tegenwoordig veel CAO’s zelf al een regeling bevatten met de voorwaarden waaronder dispensatie verleend kan worden. Indien deze dispensatiebepalingen dan eveneens algemeen verbindend verklaard zijn, dan kan daar een beroep op worden gedaan.

Situaties waarin met name aan dispensatie gedacht zou kunnen worden zijn, bijvoorbeeld die waarin de onderneming reeds gebonden is aan een eigen ondernemings-CAO of subsector-CAO. Ook andere zwaarwegende argumenten kunnen aanleiding vormen voor dispensatie. Bijvoorbeeld wanneer specifieke bedrijfskenmerken op essentiële punten verschillen van de ondernemingen die tot de werkingssfeer van de betreffende CAO worden gerekend.